پرسپولیس از اواخر نیم فصل اول فصل 87 – 86 رنگ آرامش به روی خود ندیده است، رنگی که اتفاقا سرخ هم نیست و اکنون باید به چرایی آن پرداخت. یکی از ایرادات عمده ای که طرح شد و به پاره ای اختلافات روی نیمکت سرخ پوشان هم دامن زد، آمادگی جسمانی بازیکنان، افت فیزیکی و کاهلی ناشی از آن بود. البته سیمای پرسپولیس در نیم فصل دوم و در مسابقاتی که با ابومسلم و حتی راه آهن از خود به نمایش گذاشت، آن قدر زرد نبود که بخواهیم به صراحت بگوییم از دقیقه 45، 60 یا 75 رو به افول می رود و کارایی و قدرت تهاجمی و حتی تدافعی خود را - به دلیل ضعف قوای جسمی - از کف می دهد. پرسپولیس در دو بازی اخیر خود، نیمه دومی به مراتب بهتر از نیمه نخست داشت؛ هر چند در برابر راه آهن نتوانست کار را به تساوی یا برد بکشاند.
به بیان دیگر پرسپولیس نیمه قطبی (نیمه مربیان) را تیم بهتر و کامل تری بوده است و از این رو وارد کردن اتهام نقصان جسمانی به پرسپولیس چندان قابل استدلال و واجد شواهدی متقن نخواهد بود. اما نیمه اول ماجرا متعلق به چه کسی است؟ آیا نیمه اول پرسپولیس متعلق به استیلی، مرزبان، کاشانی، خوردبین، عزیزیان و... است؟ به طور حتم این گونه نیست و همانطور که قطبی با تعویض های شاهکارش بازی های زیادی را در دقایق پایانی به نفع خود برگردانده، مسئولیت دقایق اولیه بازی نیز بر دوش اوست.
چرا پرسپولیس یک نیمه آرام و یک نیمه آتشین - یا بهتر بگوییم احساسی- را دارد؟ تک تک نفرات این تیم در مدت چند ماه اخیر و رقابت های جام حذفی، هر کدام به صورت یک در میان خوب و بد بوده اند. بازیکنان با نوسانی زیاد همراه بوده اند و شاید اگر چهره هایی مثل عباس آقایی، علیرضا واحدی نیکبخت، ماته (تنها در دو بازی)، الونگ (تا پیش از مصدومیت) و کریم باقری را کنار بگذاریم، سایر بازیکنان از دروازه تا نوک حمله روزهای بدی به مراتب بیش از روزهای خوبشان داشته اند.
محمد نصرتی همچنان غیر قابل اعتماد بازی می کند و به عنوان عضوی از گروه تدافعی پرسپولیس، اشتباهات زیادی در استقرار و جاگیری و پوشش دارد. سپهر حیدری هم به عنوان عضوی از گروه مدافعان عملکرد متوسطی داشته و تکلیف شیث رضایی در سمت راست از همه مشهودتر است (اشتباهات او قابل شمارش نیست) پژمان نوری این روزها نقاط ضعف اش را بیش از نقاط قوت اش برجسته ساخته و ویژگی های مثبت بازی اش را به حداقل رسانده است. بادامکی نمونه تمام عیار بازیکنی کم روحیه و سردرگم است که تاب جابجایی و جامه عمل پوشاندن به دستورات تاکتیکی را نداشته است. فرزاد آشوبی قادر به پرکردن خلاهای دفاعی تیم و جانشینی الونگ نبوده و فراز فاطمی و محسن خلیلی گویا بیش از فرصت قرارگیری در زمین به نشستن روی نیمکت احتیاج دارند.
اما این نوشته قصد بررسی معایب تک تک بازیکنان نامبرده را ندارد. برعکس، هدف این یادداشت برجسته نمایی و زوم کردن روی موفق هاست و اینکه چرا از جمع گروه سرخپوشان تنها آقایی و نیکبخت و الونگ و ماته و کریم باقری همانی بوده اند که باید باشند (در واقع خودشان بوده اند نه چیزی بیشتر) کعبی را هم که قرار است بیاید باید به این جمع اضافه کرد. این را هم در نظر بگیریم که برخی از این تعداد با مصدومیت های پیاپی مواجه بوده اند.
نگاهی متوازن به موفق های پرسپولیس ما را بیش از عوامل تاکتیکی و تکنیکی متوجه نوعی روحیه و فردیت خاص در آنها می کند. مقصود از روحیه و فردیت نه صرفا تعصب به پیراهن بلکه رشد و تجربه و باورمندی و حتی غرور و خودبینی مثبت آنهاست. همه می دانیم که نه نیکبخت، نه کعبی و نه الونگ و ماته هیچ یک پرسپولیسی مادرزاد و از آن نوع قرمزهای ایده آلی که بالفرض پیوس و کرمانی و محرمی و... مصداق آن به شمار می روند، نبوده و نیستند. ارزش های این بازیکنان نه به خاطر عرق و پایبندی های سنتی آبی و قرمزگونه، بلکه از رهگذر رشد فردی و تجربیات قهرمانی شخصی شان به دست آمده است. می توان گفت اگر قرار است روح پیروزی و قهرمانی در تیم قرمزهای پایتخت همچنان در تن آن باقی بماند، بدون شک این امر از طریق همان روحیه ای قابل انجام و انتقال است که در بازیکنان صاحب روحیه و سابقه قهرمانی جاری است.
پرسپولیس این روزها روح قهرمانی را از کف داده و یا آن قدر آن را تضعیف شده و کمرنگ می بیند که قادر به اتکا بر آن نیست. روح قهرمانی با خود کاریزما، جاذبه و قدرت می آورد؛ همان عنصری که در کسانی مثل عابدزاده، پیوس، مایلی کهن، پیروانی، پنجعلی، بیانی و ... از نسلی نه چندان دور وجود داشته است. این روح را بازیکنی با خود همراه می آورد که تجربه قهرمانی در تورنمنت های مختلف را داشته باشد. تیم های بزرگ دنیا سمبل ها و بزرگان تیمشان را ارج می گذارند و آنان را به هر شکل برای تقویت روحیه پیروزی و جنگندگی نگه می دارند. شاهد مثال آن هیرو، رائول، گواردیولا، رونالدو، رونالدینیو، انریکه، مالدینی، کافو، پویول، لمپارد و ... در تیم های مختلف اروپایی بوده که علاوه بر کارآمدی فیزیکی شان واجد سیمای قهرمانانه و سلحشورانه بوده اند و به تیم های خود در لحظات و مقاطع حساس و مسابقات یاری رسانده اند.
نیم فصل دوم بدون شک تورنمنتی سرنوشت ساز همچون نیمه دوم هر مسابقه است. پرسپولیس هنوز چیز زیادی از کف نداده و نسبت به فصل و فصل های قبل عایدی مطلوب تر و مطمئن تری در اختیار دارد. با وجودی که حبیب کاشانی روی سکوها فاقد سیمایی ورزشی و روحیه بخش نظیر محمد حسن انصاری فر است وامثال پیروانی، شاهرودی و عابدزاده هم به جای نیمکت روی سکوهای سرد می نشینند، همچنان دل بستن به مهره هایی چون کریم باقری، علیرضا نیکبخت، عباس آقایی و به تازگی حسین کعبی نقطه ای امید برای پرسپولیس خواهد بود که چندی است روح و روحیه قهرمانی را از کف رفته می بیند.
به نظر می رسد سرخپوشان پایتخت بیش از هر چیز به بازسازی روحیه تیمی و ساختن مهره هایی کاریزماتیک و مهم تر از همه حفظ سلحشوران در میدان نیاز دارد. پرسپولیس در 4 خط زمین نیازمند نفراتی این چنین است. در چنین فرضیه و قالبی حسن رودباریان در درون دروازه استحکام و روحیه مطلوب تری خواهد داشت، در خط دفاع چاره ای جز صبر کردن برای بازگشت الونگ نیست مگر آنکه با آمدن کعبی، باقری را یک خط عقب تر ببینیم. عباس آقایی میان دار و میدان دار خواهد بود و نیکبخت رهبری خط حمله را به عهده خواهد داشت. حضور کعبی برای بازسازی روحی چپ پای تیم هم که به موازات او انجام وظیفه می کند حکم عامل انگیزه و پیشرفت را دارد.
پرسپولیسی ها باید دیالوگ مستمر افشین قطبی را هم از بر کنند و شبی چند بار از روی آن بنویسند؛ منوط به اینکه قطبی همچنان زمزمه قهرمانی را بر لب داشته باشد و از جاه طلبی و افزون خواهی اش نکاهد. ضمن اینکه نقش حمید استیلی مرد قهرمانی دیده و روزهای همیشه پیروز پرسپولیس هم در این میان قابل کتمان نیست. پرسپولیس اگر می خواهد برنده تورنمنت نیم فصل دوم باشد قبل از امتیاز، بازیکن، نظم تیمی و فوتبال بین المللی به حفظ روح قهرمانی و پیروزی احتیاج دارد؛ به هر قیمتی.